حمل و نقل و عمران شهری
در استان تهران، در مجموع 3،096 کيلومتر راه اصلي وجود دارد که شامل 329 کيلومتر آزادراه، 454/9کيلومتر بزرگراه و 231/3کيلومتر راه اصلي و 112/1کيلومتر راه فرعي و در مناطق روستايي استان، 1،924/7کيلومتر راه شامل 1،570/1 کيلومتر آسفالت و 354/6کيلومتر راه خاکي و شوسه وجود دارد.
رفع نقاط و مقاطع تصادف‌خيز و حادثه‌خيز جاده‌اي، استفاده از علايم و تجهيزات ايمني و ارتباطي نوين در بخش جاده‌اي، وضعيت مطلوب بزرگراه‌ها و تونل‌هاي استان از نظر تامين روشنايي، پوشش مناسب راه‌هاي استان به لحاظ کميت علايم راهنمايي و رانندگي، مناسب بودن راهدارخانه‌هاي استان، وجود 51مجتمع خدماتي و رفاهي بين‌راهي استان، ايمن سازي مدارس حاشيه‌ها راه‌ها، مناسب‌بودن پمپ بنزين‌هاي بين‌راهي، پاسگاه‌هاي پليس بين‌راهي، افزايش خدمات خودرويي و اورژانس و پزشکي، روکش و آسفالت اکثر راه‌هاي استان، انجام به موقع شن‌پاشي و نمک‌پاشي در محورهاي برف‌گير کوهستاني، مانيتورينگ راه‌ها و وصل اطلاعات آنلاين، احداث پل‌هاي عابر پياده در سطح راه‌هاي استان، خط‌کشي مداوم راه‌ها، افزايش سرمايه‌گذاري در فناوري نوين، برخورداري از امکانات راهبردي و تعمير و نگهداري، کنترل ناوگان مسافري و باري از جمله فعاليت‌هاي انجام شده در بخش حمل و نقل استان تهران مي‌باشد.
طول انواع خطوط ريلي 1،035 کيلومتر است که 8،159 مسافر سالانه جابه‌جا مي‌شوند. وجود محل تلاقي‌بار و مسافر، امکانات استفاده از اعتبارات صندوق توسعه ملي براي توسعه حمل و نقل ريلي، استقرار بيش از 20 درصد جمعيت کشور در محدوده خطوط حمل و نقل عمومي، وجود گمرک غرب، گمرک شهريار به عنوان ترانزيت و سطح اشتغال پايين‌تر نسبت به جاده از فرصت حمل و نقل ريلي در استان است.
همچنين، راه‌آهن شهري (مترو) در استان تهران 189 کيلومتر با 107 ايستگاه و 1،263 واگن در 7 خط، روزانه 1،975،342 مسافر جابه‌جا ميکند. خطوط تاکسيراني و اتوبوس به ترتيب با 78،722 و 6،262 دستگاه، به طور متوسط 3،780،821 و 3،562،000 مسافر را به صورت روزانه جابه جا ميکنند.
از دو فرودگاه بين‌المللي امام خميني (ره) و مهرآباد استان تهران، سالانه حدودا 202،608 پرواز انجام مي‌شود که 143،433 پرواز داخلي و 59،175 پرواز بين‌المللي است. شرکت‌هاي هواپيماهاي داخلي، شامل شرکت هواپيمايي ماهان و شرکت‌هاي هواپيماهاي خارجي، شامل شرکت هواپيمايي ترکيش ايرلاين (Turkish Airline) در صدر شرکت‌هاي هواپيمايي داخلي و خارجي قرار دارند. ميزان کالاي حمل‌شده در فرودگاه‌هاي استان، 207،775 هزارتن و تعداد مسافر جابه‌جا شده 26،451،349 هزار نفر مي‌باشد.
تعداد سفرهاي جاده‌اي در سال 1396 معادل 1،288 مورد بوده است که از اين تعداد 855،000 مورد با اتوبوس، 12،000 مورد با ميني‌بوس و 421،000 مورد با سواري صورت گرفته است که متوسط تعداد مسافرت با 110،000 مورد انجام شده است. تعداد سفرهاي درون استاني 117،000 مورد بوده است که از اين تعداد 4،000 مورد با اتوبوس، 45،000 مورد با ميني بوس و 68،000 مورد با سواري صورت گرفته است که در مجموع 1،234 هزار مسافر جابه‌جا شدهاند که از اين ميزان 740،000 مسافر مربوط به شهر تهران مي‌باشد.
سهم عمده استان در جابجايي کالا و مسافر در جاده‌ها، افزايش تقاضاي سفر، توجه بيمه به بخش حوادث جاده‌اي، روند ساخت، نوسازي و توسعه زيربناهاي حمل و نقل در راستاي توسعه شبكه حمل و نقل براي کلان شهر تهران بسيار ضروري است. ارتقاي سطح علمي و فني صنعت حمل و نقل، انتقال فناوري و بومي‌سازي آن، حمايت از سازندگان ماشين‌آلات و تجهيزات حمل و نقل از جمله ظرفيت‌هاي استان در بخش حمل و نقل مي‌باشد.
شهر های جدید استان تهران
افزايش جمعيت در شهرهاي جديد، سرمايه‌گذاري فوق العاده‌اي را درزمينه احداث تاسيسات و ارائه خدمات مي‌طلبد و ارائه خدمات نيازمند سرمايه‌گذاري کلان خواهد بود. اغلب شهرهاي جديد علاوه بر جمعيت زياد، داراي حوزه نفوذ گسترده و به تبع آن بازار مصرف وسيع مي باشد.
شهر جدید اندیشه
انديشه يکي از شهرهاي جديد استان تهران است که جزو يکي از موفق‌ترين سياست‌هاي توسعه شهري در ايران بشمار مي‌رود. اين شهر در بخش مرکزي شهرستان شهريار و داراي 6 فاز مي‌باشد و در 30 کيلومتري تهران، 3 کيلومتري شمال غربي شهريار و 7 کيلومتري جنوب شرقي کرج قرار دارد. شهر انديشه بر اساس قوانين جديد شهرسازي طراحي و ساخته شده است. وسعت شهر جديد انديشه 1،495 هکتار و بصورت مثلثي در جنوب شرقي شهر کرج و در شرق محور ملارد واقع گرديده است. به لحاظ دسترسي مناسب به شبکه هاي ارتباطي منطقه نيز از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است. اراضي مورد نظر از شرق به رودخانه کرج و از غرب به محدوده طرح توسعه و عمران استان البرز، از جنوب به شهريار و ملارد و از سمت شمال به اراضي روستاي هفت‌جوي محدود است.
شهر جدید پرند
پرند، شهر تازه تاسيس در شهرستان رباط‌کريم استان تهران است که در 33 کيلومتري جنوب غربي پايتخت قرار دارد و در مسير آزادراه تهران - ساوه واقع و از 7 فاز تشکيل شده است. در آينده تعداد فازهاي پرند به 16 فاز گسترش پيدا ميکند. از سال 1373 با هدف خانه‌سازي ارزان، شرکت‌هاي متعدد شروع به ساختن آپارتمان‌هاي بزرگ و کوچک در کنار خانه‌هاي ويلايي ساخته شده يا در حال ساخت در اين شهر نمودند. مساحت تقريبي شهر پرند 17 هزار هکتار است که شامل دو بخش مسکوني در شمال و شهرک صنعتي در جنوب است. شهرک صنعتي پرند، در زميني به وسعت 358 هکتار راه اندازي شده است که مهمترين صنوف مستقر در اين شهرک مشتمل بر قطعه‌سازي خودرو، برق و الکترونيک، صنايع فلزي بجز ريخته‌گري ، صنايع فلزي، خدمات تجاري مي‌باشد.
اهداف تاسيس اين شهرک صنعتي عبارتند از:
· تبديل شدن شهر به قطب صنعتي توليد‌كننده قطعات مختلف خودرو و خدمات IT در ايران بصورت متمركز
· ايجاد منطقه مناسب جهت صادرات با توجه به نزديك بودن به فرودگاه امام خميني(ره)
· نزديك بودن به شهر تازه تأسيس عمران پرند جهت اسكان كارگران و مديران كارخانجات
· تأسيس نمايشگاه بين‌المللي عرضه كالا در شهر جديد پرند
کشاورزی و صنایع تبدیلی
از مجموع491،127 هکتار اراضي کشاورزي استان که 137،284هکتار سطح زير کشت محصولات زراعي و 48،629 هکتار سطح زير‌کشت محصولات باغي است.
ميزان توليد محصولات زراعي به صورت ديم و آبي 2،610 هزارتن و همچنين، عملکرد محصولات زراعي براي محصولات آبي و ديم به ترتيب 21،015 و 945/9 کيلوگرم در هکتار برآورد شده است. عمده محصولات زراعي استان تهران، ذرت علوفه‌اي، گندم و جو است که بيش از 2،732،760 تن از اراضي زراعي (2،824،541 تن آبي و 1،216 تن ديم) برداشت شده است. سهم استان از کل توليدات زراعي کشور 3/4 درصد است و در توليد ذرت علوفه اي رتبه سوم را دارد.
مجموع واحدهاي توليدي در استان تهران، 14،759 است که شامل دامداري، مرغداري، پرورش ماهي، گلخانه، پرورش قارچ، زنبورداري، سردخانه و صنايع‌تبديلي است و مجموع واحدهاي توليدي و خدماتي، 14،915 است که 156 تعاوني و تشکل مي باشد.
ميزان توليد محصولات باغي استان، 1،302 هزارتن برآورد شده است و عمده محصولات باغي را مي‌توان، سيب، گيلاس و انگور برشمرد، سهم استان از توليدات باغي کشور 6 درصد است. استان در توليد گيلاس، رتبه دوم و در توليد سيب درختي و کل توليدات باغي رتبه سوم را داراست. ميزان توليدات قارچ و توليدات گلخانه‌اي در استان تهران به ترتيب 35 و 524 هزارتن مي باشد به طوري که استان در توليد قارچ خوراکي و محصولات گلخانه‌اي رتبه اول را دارد. همچنين ظرفيت صنايع تبديلي 2،000 هزارتن و ظرفيت سردخانه‌هاي بخش کشاورزي 142 هزارتن مي باشد.
ميزان توليد فراورده‌هاي دامي استان، بيش از 1،337 هزارتن مي‌باشد. شير 79 درصد، تخم مرغ 12 درصد، گوشت مرغ 5 درصد و گوشت قرمز، 2 درصد سهم توليدات دامي استان را دارندکه شامل 31 هزارتن گوشت‌قرمز، 1،065 هزارتن شير، 69 هزارتن گوشت‌مرغ، 165 هزار تن تخم‌مرغ، 9 هزارتن عسل، 6/2 هزارتن ماهي است. استان رتبه اول کشور در توليدات تخم‌مرغ و رتبه دوم در توليد شيرخام و رتبه هفتم کشور را در توليد گوشت‌قرمز دارد.
مزارع پرورش ماهيان گرمآبي در استان تهران 318 باب مزرعه و مزارع فعال پرورش ماهيان سردآبي به 126 باب مزرعه به مساحت 56،302 و 77 هکتار است.
بر اساس آمار جهادکشاورزي، ميزان صادرات و واردات محصولات کشاورزي استان تهران در سال 1400، به ترتيب 150و 114هزارتن به ارزش 66،600،566و 20،595،829ميليون ریال بوده است از محصولات عمده صادراتي مي‌توان به روده، بادکنک و شکمبه، پوست و پشم، لبنيات، پسته و زعفران و از محصولات عمده وارداتي مي توان به کره، انواع بذر و کود، ماشين آلات، انواع روغن خوراکي، گوشت قرمز، نهاده‌هاي دامي اشاره کرد.
نواحي مهم كشاورزي استان تهران رودبار قصران در شمال شرقي تهران است كه اراضي حاصل‌خيز و باغ‌هاي پرشمار دارد. لواسانات در غرب شهرستان دماوند از ديگر نواحي كشاورزي تهران است كه داراي زمين‌هاي حاصل‌خيز است. همچنين دره‌هاي اين ناحيه نيز باغ‌هاي پرشمار دارد. دره‌ها و دامنه‌‌هاي بلندي‌هاي البرز با مراتع سرسبز و غني، موقعيتي مناسب براي فعاليت‌هاي دامداري دارند. در سطح استان، دامداري هم در دشت‌ها و هم در نواحي كوهستاني و كوه‌پايه‌اي رواج دارد، ولي سهم آن همه در اقتصاد استان ناچيز است.
مزيت‌هاي بخش کشاورزي استان را مي‌توان کاهش اثرات خشکسالي و جبران کم آبياري، ظرفيت‌هاي فرآوري انواع محصولات کشاورزي، وجود آزمايشگاه‌هاي کنترل کيفي سموم و تشخيص آفات و بيماري‌ها، شبکه مراقبت و پيش آگاهي جهت کنترل آفات، ايجاد 4 سايت هاب کشاورزي حفاظتي در سطح استان، اجراي طرح پايلوت مديريت تلفيقي تغذيه کلزا، توليد ساليانه 6،200 تن انواع ماهيان خوراکي، کسب رتبه دوم توليد ماهيان زينتي، ايجاد مرکز دپو و زنده فروشي آبزيان، ترويج پرورش گونه‌هاي جديد آبزيان، اجراي پالوت پرورش آبزيان و راه‌اندازي بارانداز مرکزي برشمرد. همچنين، فرصت هاي اين بخش را نيز مي‌توان تنوع اقليمي، وجود بازار مصرف 20 درصدي محصولات کشاورزي، اجراي طرح‌هاي آب و خاک در عرصه باقيمانده اراضي آبي (بيش از 6 ميليون هکتار)،نزديکي به بازار مصرف و فرودگاه بين‌المللي وکاهش هزينه‌هاي حمل و نقل نام برد.
استفاده از روش‌هاي نوين آبياري، هدايت الگوي کشت به سمت محصولات با توقع آب کمتر، مهار آب‌هاي سطحي و انتخاب زمان مناسب براي کشت محصولات و همچنين استفاده از منابع آب بازيافتي در بخش کشاورزي، بسترهاي مناسبي را براي سرمايه‌گذاران خارجي فراهم آورده است.
جنگل‌هاي طبيعي استان، عموما در ارتفاعات و مناطق کوهستاني واقع مي‌باشد که مجموعا 59269 هکتار جنگل‌هاي استان شامل 14،974 هکتار جنگل طبيعي، 13،944 هکتار جنگل دست کاشت و 30،350 هکتار جنگل مشارکتي است.
مساحت مراتع 919،763 هکتار که معادل 67 درصد مساحت استان است که در شرايط مطلوب پتانسيل توليد 229،940/75 تن علوفه را دارد و شامل مراتع ييلاقي، مراتع قشلاقي و مراتع ميان‌بند مي‌باشد.
در بخش منابع طبيعي، امکان اخذ سند مالکيت اراضي ملي و يگان حفاظت منابع طبيعي وجود دارد و همچنين، فرصت ايجاد بسترهاي مستعد با کنترل و مهار سيلاب، امکان استفاده و توسعه کشت گياهان بومي و سازگار با شرايط طبيعي را دارد.
سلامت
با افزايش رشد جمعيت، پير شدن جمعيت، شيوع بيماري‌هاي مزمن، تغيير الگوي بيماري‌ها، بايد افزايش رفاه اقتصادي و پوشش همگاني خدمات بيمه‌اي در الويت قرار گيرند.
در استان تهران خدمات سلامت با سه دانشگاه علوم پزشکي، خدمات بهداشتي درماني تهران و ايران و همچنين اداره کل انتقال خون استان و اورژانس تهران ارائه مي‌شود. حدود 177بيمارستان خصوصي و دولتي با 37،404 تخت که 55بيمارستان وابسته به دانشگاه‌هاي علوم پزشکي و خدمات پزشکي درماني، 70بيمارستان در بخش خصوصي، 11 بيمارستان خيريه، 272خانه بهداشت، 276 مرکز بهداشتي درماني، 1،416پايگاه مراکز مراقبت اوليه بهداشت، 307پايگاه اورژانس، 1،012 آزمايشگاه تشخيص پزشکي، داروخانه، موسسات تشخيصي، درماني و هسته‌اي و مرکز توانبخشي در استان وجود دارد. همچنين، 23،565 پزشک و بيش از 55،555 پيراپزشک در دانشگاه‌هاي علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني استان فعاليت ميکنند.
ساخت، تجهيز و بهره‌برداري از بيمارستان‌ها؛ ساخت، تجهيز و بهره‌برداري از مراکز جامع سرطان، تجهيز و بهره‌برداري مراکز دياليز، تجهيز و بهره‌برداري از آزمايشگاه‌ها، پتانسيل ايران در گردشگري سلامت است.
گردشگری
تهران سهم نسبتا بالايي از صنعت گردشگري ايران را در دو شاخص اشتغال و توليد‌ناخالص داخلي به خود اختصاص داده است و از آنجا که براي بسياري از گردشگران ورودي به کشور نخستين مقصد در ايران محسوب مي‌شود، کريدور اصلي ورودي گردشگران خارجي شناخته مي‌شود. وجود موزه‌ها،کاخ موزه‌ها و مجموعه‌هاي تاريخي و فرهنگي، اهميت و حساسيت تهران را دو چندان ميکند.
سهم گردشگري تهران در توليد ناخالص‌داخلي 2/7 ميليارد دلار بوده است و شهر معادل 2/4 ميليارد دلار از محل هزينه‌کرد گردشگران داخلي درآمد داشته است.
در سال 1396، سهم بازار گردشگري تهران 23/2 درصد از کل بازار گردشگري ايران بوده است و تنها 2/5 درصد از کل توليد ناخالص‌داخلي تهران را به خود اختصاص داده است. همچنين، پيش‌بيني مي‌شود که ابعاد بازار گردشگري تهران در سال 1406 به 3/7 ميليارد دلار افزايش يابد.
بر اساس گزارش شوراي جهاني سفر و گردشگري (WTTC)، طي10 ساله اخير تعداد افراد شاغل در حوزه‌هاي مربوط به گردشگري در استان تهران سالانه به طور ميانگين 6/8 درصد افزايش يافته است و تهران در رتبه دوم سريعترين شهرهاي جهان در رشد اشتغال زايي در توريسم قرار گرفته است.
استان تهران به دليل جاذبه‌هاي گردشگري و تاريخي، هر سال پذيراي تعداد زيادي مهمان و گردشگر از تمامي نقاط ايران و دنيا است. حدود 12،537 هزار گردشگر که 8،444 هزار نفر با پروازهاي داخلي و 4،093 هزار نفر با پروازهاي بين‌المللي به استان وارد شدهاند. همچنين، 16،313، هزار نفر گردشگر که 7،906 هزار نفر با پروازهاي داخلي و 8،407 هزار نفر با پروازهاي بين‌المللي از استان خارج شدهاند.
در مجموع 260 اقامتگاه در استان با 24،147 تخت وجود دارد. در تهران اقامتگاه‌ها شامل 7 هتل 5 ستاره، 16 هتل 4 ستاره، 33 هتل 3 ستاره و 63 هتل يک و دو ستاره و 61 مهمانپذير است.
استان تهران براي توسعه پايدار درگردشگري نيازمند سياست‌گذاري‌ها و برنامه‌ريزي‌هاي دقيقي است که با تحقق آن رشد‌اقتصادي در اين شهر و رشد متوازن و پايدار صنعت در پايتخت و رفع نارسايي‌هايي کنوني، آثار منفي رواني و تبليغاتي موجود بر گردشگران خارجي در بدو ورود به ايران به حداقل مي‌رسد و زمينه جذب بيشتر گردشگر به ايران و رونق گرفتن ساير مقاصد گردشگري فراهم مي‌شود.
فناوری اطلاعات
در استان تهران، دسترسي به فناوري اطلاعات و ارتباطات، ميزان دسترسي به تلفن ثابت 99/6 درصد، به تلويزيون 99/3 درصد، به اينترنت 51/3 درصد، به رايانه 58/9 درصد و به راديو 69/2 درصد برآورد شده است.
استان تهران در شاخص توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات (IDI)، با دارا بودن مقدار 7/37، رتبه اول را به خود اختصاص داده است و در 5 سال اخير در روند رشد شاخص IDI، تهران بيشترين رشد را داشته است.
بر اساس رتبه‌بندي شرکت‌هاي برتر ايران، حدود 50 شرکت حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات توانستند در ليست 500 شرکت پرفروش سال قرار بگيرند.
تعداد خطوط پرسرعت اينترنت در استان تهران معادل 1،023،063 به تفکيک 99/9 درصد خانگي و 0/05 درصد تجاري مي‌باشد، همچنين، ضريب نفوذ اينترنت 76 درصد برآورد شده است.
مشترکين تلفن ثابت در استان، 7/3 ميليون مشترک بوده که 96/7 درصد تلفن مشغول به کار در مناطق شهري و 0/28 درصد تلفن‌هاي مشغول به کار در مناطق روستايي مي باشد.
شرکت‌هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات و نرم افزارهاي کاربردي، بيشترين سهم در شرکت‌هاي دانش‌بنيان دارند، به طوري که بيش از 18 درصد از کل شرکت‌هاي دانش بنيان در زمينه فناوري اطلاعات فعاليت دارند.
- استارت آپ‌های حوزه حمل و نقل
پس از حضور موفقيت آميز سيستم‌هايي چون اوبر در دنيا، نمونه‌هاي مشابه در کشور همچون اسنپ و تپ‌سي شروع به فعاليت کردند، با همه گيرشدن اينترنت و گوشي‌هاي هوشمند، بسياري براي جابجايي در سطح شهر رو به اين اپليکيشن‌ها آوردند.
اسنَپ نخستين سرويس هم سفري آنلاين در ايران است که از زمستان سال 1393 فعاليت خود را آغاز کرد. تپ‌سي دومين سامانه هوشمند درخواست خودرو ايراني براي سفرهاي درون‌شهري است. اين اپليکيشن، در خرداد 1395 به شهروندان تهراني معرفي شد. در حال حاضر علاوه بر دو فعال اصلي اين بازار اسنپ و تپ‌سي، بازيگر جديدي به نام کارپينو با تکيه بر ناوگان تاکسيراني شروع به فعاليت جدي نموده است. کارپينو از اسفند ماه سال 1395 به طور پايلوت فعال شد و از بهار سال 1396 آغاز به کار کرده است.
- استارت آپ‌های حوزه پرداخت و مالی
فين‌تک يا همان استفاده از تکنولوژيهاي نوين در تاسيس استارت‌آپ‌هاي حوزه مالي، يکي از زيرشاخههايي است که بيشترين بهره را از بهبود زيرساخت اينترنت در کشور برده است؛ زيرا ارائه خدمات جديد در اين حوزه نوعاً بر بستر موبايل صورت گرفته و نيازمند دسترسي دائم، عمومي و ارزان به اينترنت است.
صنعت فين‌تک در ايران صنعتي نوظهور بوده و چند سال است که به حوزه‌هاي بانکي کشور راه يافته است. همچنين تلاش براي سرمايه‌گذاري در حوزه فين‌تک از چند سال قبل از سوي برخي شرکت‌ها آغاز شده است؛ بيشترين درصد فعاليت استارت آپ‌ها در ايران در حوزه تجارت الکترونيک و کمترين درصد مربوط به تامين مالي اشتراکي و همچنين رايانش ابري بوده است. همچنين فعاليت استارت‌آپ‌هاي حوزه مالي و بانکي 6/ 2 درصد و حوزه خدمات مبتني بر موبايل 8 درصد از مجموع تعداد استارت‌آپ‌ها است.
صنایع نوین
استان تهران يكي از كانون‌هاي عمده صنايع كشور است. از 8،560 واحد صنعتي كل كشور، 3،295 واحد آن (38 درصد كل صنايع كشور) در استان تهران قرار دارد. بيشتر اين صنايع در امتداد سه محور غربي، جنوبي و شرقي متراكم شده است. همچنين 44 درصد كارگران كارگاه‌هاي صنعتي كل كشور در استان تهران كار مي‌كنند. سهم استان حدود 20/6 درصد از کل واحدهاي صنعتي و 20/5 درصد از کل اشتغال کل کشور در بخش واحدهاي صنعتي مي باشد. در سال 1395، سهم استان از تعداد پروانه‌هاي بهره‌برداري صادر شده، اشتغال ناشي از پروانه هاي تاسيس صادر شده و سرمايه‌گذاري ناشي از پروانه‌هاي بهره‌برداري به ترتيب 10/2 ، 13/3 و 1/7 درصد است. همچنين در دوره زماني 95-1390، 50 پروانه بهره‌برداري براي واحدهاي صنايع نوين و داراي فناوري برتر صادر شده است.
در سال 1395، استان تهران داراي 325 هزار واحد صنفي داراي پروانه کسب بوده است، در حقيقت، حدود 16 درصد واحدهاي صنفي توليدي، 14/4 درصد واحدهاي صنفي توزيعي، 15/1 درصد واحدهاي صنفي خدماتي ايران، همچنين 21 درصد فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي و 52 درصد فروشگاه‌هاي مجازي نيز در استان تهران فعاليت ميکنند.
بخش صنايع استان تهران داراي حدود 420 هزار واحد توليدي، وجود تشکل‌هاي مردم نهاد توانمند در امور توليدي و بازرگاني، انجام بيش از 50 درصد ثبت سفارشات کشور، وجود 40 درصد کارت بازرگاني فعال، وجود بازارهاي صادراتي و فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي (ميادين ميوه و تره بار) است. همچنين، گستردگي شبکه بانکي، کريدور بين‌المللي حمل و نقل، فرودگاه بين‌المللي و خطوط ريلي از فرصت‌هاي اين بخش مي باشد.
262 معدن در استان تهران وجود دارد که 92 معدن فعال و 4 معدن با مديريت دولتي و 88 معدن با مديريت خصوصي فعاليت ميکنند. معدن شن و ماسه با 42، سنگ اهک با 17 و سنگ لاشه با 11 معدن فعال بيشترين تعداد معدن را دارند و معادن سنگ لاشه و آهک با مديريت خصوصي فعال مي‌باشند. 91 معدن با روش روباز و 1 معدن با روش زيرزميني استخراج صورت مي‌گيرد.
استان تهران با 92 معدن فعال استان تهران رتبه سوم توليد موادمعدني که 15/4 درصد از معدن‌هاي كل كشور دارا است، كانسارهاي استان تهران را در دسته‌هاي معادن فلزي : شامل مس، سرب، منگنز و آهن است. تقريباً همه منگنز استخراجي ايران از معادن منگنز استان تهران به دست مي‌آيد كه در جنوب و جنوب غربي آن قرار دارند. معادن غيرفلزي، در برگيرنده ذخاير سنگ آهك و دولوميت است. معادن خاك نسوز، شامل كائولن است كه 51 درصد توليد كل كشور از اين استان استخراج مي‌شود. معدن‌هاي سنگ گچ استان نيز داراي ذخايري بزرگ است؛ معادن نيتونيت و خاك صنعتي در بخش‌هاي شرق و جنوب شرقي استان كشف شده است.
در سال 1395، ذخيره قطعي (ذخاير اکتشاف شده) معادن استان تهران، 27 ميليون تن و استخراج اسمي کل معادن، 49 ميليون تن برآورد شده است. پروانه بهره‌برداري صادره 25 فقره و ميزان اشتغال در معادن استان 3،774 نفر بوده است. در دوره برنامه پنجم، نسبت گواهي صادره معدني به پروانه‌هاي اکتشاف، اشتغال، پروانه‌هاي صادر شده و روند تناژ توليدي واقعي به ترتيب 283، 6/5 25 و 28 درصد رشد داشته است.
همچنين، معادن داراي وجود منطقه کاني‌هاي غيرفلزي صنايع معدني، قطب توليد مصالح ساختماني، کارخانجات بزرگ سيمان، دانه‌بندي شن و ماسه، بتن و کاشي و سراميک است و فرصت‌هاي اين بخش را مي‌توان امکان واگذاري مجدد، مواد معدني انحصاري نظير فسفات، معادن شن و ماسه به دليل منابه آبرفتي جديد، انديس‌هاي معدني فلزي در جنوب تهران نظير منگنز و مس و منابع غني مواد‌اوليه کاشي و سراميک برشمرد.
براي استقرار صنايع‌نوين، صنايع بيوتکنولوژي (صنايع زيستي يا زيست فناوري) يا نانوتکنولوژي در استان تهران در محدوده 120کيلومتري و در داخل شهرک‌ها، وزارت صنعت، معدن و تجارت نسبت به صدور پروانه بهره‌برداري مجاز است. اين صنايع عبارتند از:
ـ صنايع الکترونيک (صرفاً مدارهاي مجتمع، تجهيزات الکترونيکي و ارتباطي پيشرفته)
ـ صنايع توليد مواد نو (فرمولاسيون يا بسته‌بندي کامپوزيت‌هاي مورد استفاده صرفاً در مصارف پزشکي و دفاعي و توليد مواد ابر‌رسانا، تراشه‌هاي بيوتکنولوژي.
ـ ليزر و اپتيک (انواع لنز، تجهيزات کاربر ليزر، فيبر نوري، کريستال‌ها و لايه‌هاي نازک اپتيکي، اپتومکانيک)
ـ تجهيزات پيشرفته هوشمند کنترل فرآيند (تجهيزات ابزار دقيق، کنترل گرما، سنسورها، روبوتيک)
- صنايع هوافضا (ساخت تجهيزات ناوبري هوايي، سامانه‌هاي کنترل خط پرواز، ساخت تجهيزات کنـترلي هواگردها شامل پرنده‌هاي سبک‌تر از هوا مانند بالن و سنـگين‌تر از هوا مانند انواع هواپيما و بالگرد) و فناوري‌هاي نوين نرم‌افزاري مرتبط با صنايع ماهواره‌اي در استان تهران، تعداد زيادي از پروژه‌هاي صنعتي با مشارکت بخش خصوصي پايه‌ريزي شدهاند، اما برخي طرح‌ها به صورت نيمه فعال و راکد بوده که نيازمند جذب سرمايه مي‌باشند. بعضي از اين پروژه‌ها باتوجه به پيشرفت مناسب، اخذ مجوزهاي لازم و مکان‌يابي مناسب آنها، جذابيت سرمايه‌گذاري بالايي دارند و يکي از گزينه‌هاي جذاب سرمايه‌گذاري، مشارکت در توسعه در اين طرح‌ها مي‌باشد.
انرژی های نو
با توجه به محدوديت منابع سوخت فسيلي و زيانبار بودن استفاده از آن براي سلامت و محيط زيست، بررسي و استفاده از انرژي‌هاي تجديدپذير به عنوان انرژي جايگزين از اهميت ويژه‌اي برخوردار است که در اين بين انرژي خورشيد، باتوجه به اين‌که انرژي کاملاً پاک و عاري از آلودگي است، اهميت بيشتري پيدا ميکند.
متوسط سالانه شدت تابش انرژي خورشيدي در شهر تهران 58/4 کيلووات ساعت بر مترمربع در‌روز است، بنابراين، استفاده از انرژي خورشيدي به عنوان انرژي جايگزين، علاوه بر اين‌که موجب کاهش مصرف منابع فسيلي مي‌شود به گسترش فرهنگ استفاده از انرژي‌هاي پاک و بدون مخاطرات و آلودگي‌هاي زيست‌محيطي نيز کمک شاياني ميکند.
در سطح شهر تهران پارک انرژي در مناطق مختلف ايجاد شده است. پارک‌هاي انرژي، پارک‌هايي موضوعي هستند که با ارائه ايده‌هاي کاربردي و ابزار مختلف، انواع کاربردهاي انرژي نو به‌ويژه انرژي خورشيدي و در زمينه فرهنگ‌سازي استفاده از انرژي پاک و جايگزيني آن با انرژي‌هاي فسيلي برنامه‌هاي آموزشي برگزار مي‌شود؛ از مهمترين اقدامات پارک‌ها را مي‌توان اجراي نيروگاه خورشيدي، توربين بادي کوچک مقياس، آبگرمکن خورشيدي، اجاق و شمشادبر خورشيدي نام برد.
در زمينه سرمايه‌گذاري در انرژي‌هاي تجديدپذير در استان تهران تسهيلات و مشوق‌هاي مناسبي براي سرمايه‌گذاران در نظر‌گرفته شده است که عبارتند از خريد تضميني برق تجديدپذير، قانون دريافت عوارض از برق و قانون ايجاد تعهد به تحويل سوخت مايع صرفه جويي‌شده.
بازار مالی و سرمایه
بورس اوراق بهادار تهران در سال 1346 تأسيس شد و در چهار دوره نخست (1357-1346)، دوره دوم (1367-1358)، دوره سوم (1383-1368) و دوره چهارم (از 1384 تاکنون) به فعاليت پرداخته است. چشم‌انداز بورس اوراق بهادار تهران، با محوريت بورس برتر منطقه و موتور محرکه رشد اقتصادي مي‌باشد. از جمله اهداف اين بورس مي‌توان به جذب سرمايه خارجي و استفاده مؤثر از مزيت‌هاي عضويت در نهادهاي بين‌المللي و همکاري با بورس‌هاي خارجي اشاره کرد، بطوريکه در خصوص سرمايه‌گذاران خارجي، آيين‌نامه مربوطه اين موضوع نيز به طور خاص وجود دارد. سهام، اوراق بدهي، اوراق مشتقه و صندوق‌ها از جمله محصولات اين بازار هستند.
امروزه تامين نقدينگي از اصلي‌ترين مشکل پيش روي بنگاه‌هاي اقتصادي کشور است. بازار مالي ايران عمدتا بانک محور است و در اغلب موارد بانک‌ها تامين‌کننده منابع مالي در ايران مي‌باشد.حجم فعلي انتشار اوراق در بازار سرمايه و توجه ويژه قانونگذار به بودجه و همچنين تامين مالي دولت با انتشار اوراق حاکي از محوريت بازار سرمايه در تامين مالي بخش‌هاي مختلف اقتصادي است. همچنين تنوع و توسعه ابزارها و نهادهاي مالي سبب شده است، تعداد سهامداران و سرمايه‌گذاران در بازار سرمايه افزايش داشته و ساختارهاي جديدي در آن ايجاد شود. صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري يكي از انواع واسطه‌هاي مالي و از جمله نهادهايي هستند كه با فروش پيوسته واحد سرمايه‌گـذاري خود به عموم مردم، وجوهي را تحصيل و آنها را در تركيب متنوعي از اوراق بهادار شامل سهام، اوراق بهادار اسلامي، ابزارهاي كوتاه مدت بازار پول و دارايي‌هاي ديگر به طور حرفه‌اي سرمايه‌گذاري ميکنند.
ارزش معاملات و شاخص‌ها
در پايان سال 1397 شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران با 33،575،652 معامله به ارزش1،606،140 ميليارد ريال در چهار بازار سهام، بازار بدهي، بازار مشتقه و صندوق‌هاي سرمايه گذاري به عدد 178/659 رسيده است.
بر اساس گزارش مرکز پردازش اطلاعات مالي 10 صندوق بزرگ سرمايه‌گذاري فعال در بازار بورس اوراق بهادار تهران به شرح جدول ذيل با ميزان دارايي خالص در پايان سال 1397 اعلام شده است.